Από τη Μόσχα και τη Λισαβόνα μέχρι το Μόντρεαλ και την Τασκένδη
Ο Δημήτρης Βγενής Φαλλιέρος κάνει στάση στα πιο ιδιαίτερα μετρό στον κόσμο, τα οποία αποτελούν αξιοθέατα από μόνα τους.
Μόσχα, Ρωσία
Κάτω από το Κρεμλίνο και την Κόκκινη Πλατεία, εκεί όπου το φως του ήλιου δεν φτάνει ποτέ, κρύβεται ένα τεράστιο δίκτυο υπόγειας τέχνης. Είναι το μετρό της Μόσχας, με σταθμούς που συναγωνίζονται τα μουσεία της. Θ’ ακούσετε να τους αποκαλούν «παλάτια για τους ανθρώπους». Τ’ ανάγλυφα αετώματα, οι μεγαλοπρεπείς τοιχογραφίες, μέχρι και πολυέλαιοι-υπερπαραγωγή, μπορούν να σε κάνουν να ξεχάσεις ποιο συρμό θέλεις να πάρεις. Must είναι ο σταθμός Kievskaya ( για τα μωσαϊκά του ) και ο σταθμός Novoslobodskaya ( για τα υπέροχα βιτρό του ).
Λισαβόνα, Πορτογαλία
Όποια γραμμή και αν επιλέξεις, είναι ένα ταξίδι στην ιστορία των azulejos ( έτσι λένε τα πολύχρωμα κεραμικά πλακάκια ). Και οι 46 σταθμοί του παίζουν με αυτήν την πρώτη ύλη έχοντας τόσο διαφορετικά αποτελέσματα. Λένε πως ο «βασιλιάς» των σταθμών είναι ο Olaias, καθώς συνδυάζει την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του Tomas Taveira και τα έργα καλλιτεχνών αγαπημένων στην πόλη, σε μια πραγματική έκρηξη χρωμάτων. Να σημειωθεί, παρακαλώ, ότι αυτή η τεχνοτροπία με τα πλακάκια ξεπέρασε τα σύνορα της χώρας κι έφτασε πλέον να διακοσμεί τους σταθμούς του μετρό στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι, στη Βουδαπέστη, στη Μόσχα και στο Σίντνεϊ.
Στοκχόλμη, Σουηδία
Τα 108 χιλιόμετρα σήραγγας έχουν το παρατσούκλι «η εκτενέστερη γκαλερί τέχνης στον κόσμο». Ενενήντα από τους 101 σταθμούς είναι διακοσμημένοι με πολύχρωμα έργα τέχνης που κατά καιρούς αλλάζουν. Εκατόν σαράντα καλλιτέχνες έχουν βάλει την προσωπική τους σφραγίδα, κάνοντας το μετρό της Στοκχόλμης ένα από τα πιο διάσημα αξιοθέατά της. Οι επιβάτες της μπλε γραμμής βιώνουν κάθε μέρα μια μυστηριώδη εμπειρία που δύσκολα συνηθίζεται. Οι σταθμοί είναι φτιαγμένοι σαν μεταμοντέρνα σπήλαια, από χρωματιστή πέτρα, με ζωηρούς πίνακες, χρυσά μωσαϊκά και κατασκευές που κρέμονται από το ταβάνι. Εμπνευστής είναι ο Per Olof Ultvedt, το καλύτερο έργο του οποίου βρίσκεται στο σταθμό T-Centralen.
Βερολίνο, Γερμανία
Η Σουηδία έχει δώσει ένα χεράκι και στο Βερολίνο. Οι εβδομήντα σταθμοί που έφτιαξε ο Σουηδός αρχιτέκτονας Alfred Grenander έκαναν αυτόματα την υψηλή αρχιτεκτονική προνόμιο των πολλών. Το ντιζάιν των πιο καινούργιων σταθμών ( δημιουργήματα του Rainer G. Rümmler αυτοί ) είναι ένας ύμνος στο ρεύμα του μινιμαλισμού της δεκαετίας του ’60, της ποπ αρτ του ’70 και του μεταμοντερνισμού.
Λιλ, Γαλλία
Εντάξει, το μετρό στο Παρίσι με τους αρ νουβό σταθμούς είναι σίγουρα ένα νοσταλγικό ταξίδι σε άλλη εποχή. Ωστόσο, αυτό που κέρδισε τη δική μας προτίμηση είναι της Λιλ, το πρώτο σύστημα μετρό στον κόσμο χωρίς οδηγό. Εγκαινιάστηκε το 1983 και σχεδόν όλοι οι σταθμοί έχουν δική τους καλλιτεχνική προσωπικότητα. Κάπου μπορεί να βρείτε μια πισίνα που τα νερά της αντανακλούν τη «φευγάτη» αρχιτεκτονική, κάπου αλλού ενυδρεία με ψάρια. Οι περισσότεροι, πάντως, σταματούν στο Porte de Valenciennes για να δουν το τεράστιο χέρι που κρατάει τις κολόνες του σταθμού, ένα έργο του διάσημου γλύπτη César.
Μόντρεαλ, Καναδάς
Très intéressant, n’est-ce pas? Στη γαλλόφωνη μεγαλούπολη δεν ήθελαν ένα απλό μετρό. Από το 1966 μεταμορφώνουν όλους τους σταθμούς σ’ ένα παράλληλο σύμπαν με μεταλλικά αγάλματα, εντυπωσιακά μωσαϊκά, βιτρό και τοιχογραφίες. Και το τρένο να μην υπήρχε, οι σταθμοί θα είχαν ζωή. Εκατόν πενήντα έργα –και βάλε– σύγχρονης τέχνης κοσμούν το μετρό του Μόντρεαλ. Highlight ο σταθμός του Monk με τα τεράστια ( σχεδόν διώροφα! ) μεταλλικά αγάλματα του Germain Bergeron.
Τασκένδη, Ουζμπεκιστάν
Δεν είναι αστείο! Στο Ουζμπεκιστάν βρίσκεται ένα από τα πιο αριστοκρατικά μετρό του κόσμου. Όλη η πρώην Σοβιετική Ένωση το θεωρεί μνημείο ανεκτίμητης αξίας. Από το 1977 και μετά, οι πιο αναγνωρισμένοι ντόπιοι αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν γυαλί, γρανίτη, μάρμαρο και σκαλισμένο αλάβαστρο, με αποτέλεσμα το μετρό να προσελκύει περισσότερους επισκέπτες, οι οποίοι έρχονται για να το θαυμάσουν ως αξιοθέατο και όχι για να κινηθούν στην πόλη! Το ταβάνι με τους φωτεινούς θόλους και τα ισλαμικά σχέδια του σταθμού Navoiy τα συμπεριλαμβάνουμε κι επισήμως ανάμεσα στα ωραιότερα που έχουμε δει.
ΑΤΗΙΝΟΡΑΜΑΤΡΑΒΕΛ.GR
